Ekonomistler, “2008 krizi henüz bitmedi.”
İstanbul Finans ve Yatırım Zirvesi’nin Öne Çıkan Başlıkları
Sene sonu dolar kuru en az 3 TL olur
Ağaoğlu:3 çocuk demografi sorununu yener
Keresteci: Regülasyonlar yüzünden kredi veremiyoruz
Akayoğlu: Faktoring sektöründe regülasyon sorunu var
Özbek:FED gündemde kaldıkça Dolar artar
Kerem Alkin: TOKİ artık ev yapmasın
İstanbul Finans ve Yatırım Zirvesi, Türkiye’nin önde gelen ekonomistlerini biraraya getirdi. Eski FED Başkanı Ben Bernanke’nin 2008 krizini anlattığı “Karar Alma Cesareti” kitabının lansmanının da gerçekleştiği zirvede, ekonomistler 2008 krizinin devam ettiği görüşünde birleşti. Ekonomistler ayrıca sene sonu dolar kuru beklentilerinin en az 3 TL olduğu hususunda görüş birliğine vardı.
Türkiye’nin önde gelen ekonomistleri Destek Yatırım Menkul Değerler organizasyonunda düzenlenen İstanbul Yatırım ve Finans Zirvesi’nde biraraya geldi. Zirvede güncel ekonomik gelişmeler, kısa ve uzun vadeli beklentiler, dünya ve Türkiye ekonomisi, dünyada ve Türkiye’deki yatırım trendleri masaya yatırıldı.
Eski FED Başkanı Ben Bernanke’nin Destek Yatırım katkılarıyla Türkiye’ye getirilen kitabı “Karar Alma Cesareti” (The Courage to Act) kitabının Türkiye lansmanının da yapıldığı zirve “Karar Alma Cesareti: 2008 Krizinden Bugüne Ekonomi ve Piyasalar” temasıyla gerçekleşti.
Zirve açılışında konuşan Destek Yatırım Araştırma Müdürü Murat Tufan, etkinlik kapsamında lansmanı gerçekleşen Ben Bernanke’nin “KararAlma Cesareti” kitabını kurumsal sosyal sorumluluk çerçevesinde gerçekleştirdikleri “Finansal Okuryazarlık” projeleri kapsamında Türkçe olarak okuyucuyla buluşturduklarını belirtti. Bernanke’nin ABD’de 2008 yılında başlayan ve tüm dünyayı etkisi altına alan krizi ve aldıkları önlemleri detaylarıyla anlattığı kitabının, Türkiye’de henüz geçtiğimiz hafta rafa çıkmış olmasına rağmen ikinci baskısının gerçekleştiğini belirten Tufan “Bu yoğun ilgi bizlere ne kadar doğru bir projeye destek verdiğimizi bir kez daha göstermiş oldu. Halkımızın finansal konularda bilgilenmesini sağlayacak her türlü projeye de destek olmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.
“Sene sonu dolar kuru en az 3 TL olur”
Zirve kapsamında düzenenen iki ayrı panelde konuşan ekonomistler Bernanke’nin kitabında anlattığı 2008 krizinin bitmediğini dşündüklerini aktardı.
TV Net Ekonomi Programı Sunucusu Reyhan Baysan’ın moderatörlüğünde gerçekleşen “Piyasa Beklentileri ve Yatırımlarda Karar Alma Cesareti” başlıklı panelde konuşan Destek Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Mergen, “Krizde Lehman Brothers batmıştı. Borsa çökünce 32 binde durur dedik , durmadı. 26 binlere kadar geriledi. Aldığımız hisseler düşünce sattık ama karar ama cesareti gösterip o dönem hisselerini 2 sene dayananlar büyük kazançlar sağladı. Karar alma cesareti işte bu.” dedi.
Dolar-TL kurunda FED’in faiz artışı beklentilerini fiyatlanacağını, bunda da ABD seçiçmleri ve Brexit’in etkili olacağını belirten Mergen 2016 yılı sonu için Dolar-TL kuru beklentisinin 3.10-3.05 olduğunu, aşağıda ise 2.80 seviyelerinin alım fırsatı doğuracağını kaydetti. Mergen, Moodys’in ağustos ayı değerlendirmesinin de kurda etkili olacağını belirterek bu gelişmenin de takip edileceğini kaydetti.
Dolar kurunun 3.15 seviyesine gelmesinin altının gramını 125 TL’ye taşıyacağını belirten Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk ise “Düyanın bugünkü durumunda para birimlerine olan güven azaldığı çin 11 eylül 2001 ile birlikte, dolara olan inanç sarsılınca altın fiyatları yükseldi.
Jeopolitik gerginlik ve yüksek enflasyonda altın yükselir. Genelde kabul görmüş güvenli limandır.
Petrol fiyatı düştüğünde altın da düşerdi. Ama geçtiğimiz yıl petrol düştükçe petrol şirketlerinin değeri de düşünce bankacılık sistemini olumsuz etkiler endişesiyle altını destekledi.” dedi.
Keresteci: Regülasyonlar yüzüden kredi veremiyoruz
HSBC Bank Küresel Piyasalar Grup Başkanı Fatih Keresteci de banka olarak sene sonu dolar kuru beklentilerinin 3 TL olduğunu belirttiği konuşmasındaa dünya ekonomisindeki yapısal sorunlara dikkat çekti. Ekonomilerde önemli olan konunun krizlere karşı verilecek tepkinin niteliği olduğunu belirten Keresteci, “Kriz mi bankacılığı felakete sürüklüyor, bankacılık mı krizi yaratıyor? soru bu.
Bugün bankacılık sektörünün eli kolu bağlı. Aşırı regülasyonlar bir noktadan sonra düşük büyümenin sebebi oldu. Biz çok sağlıklı gördüğümüz şirketlere bile kredi verememeye başladık.bu da iflas riskini beraberinde getiriyor. Bu bir kısır döngü.Bankacılık için negatif faiz felakettir. Bu bankanın sermayesini eritir. Dünyada bankacılık sektörü sıkıntıda olduğu için ekonomik aktiviteyi aşağı çekiyor. Bankacılık sektörü rehabilite olmdan ekonomideki sorunlar çözlemez.” dedi.
Destek Faktoring Genel Müdürü Özgür Akayoğlu da, 2008 krizi ve sonrasının Faktoring sektörü üzerindeki etkilerini değerlendirdiği konuşmasında, hali hazırda en büyük sıkıntının mevzuatta yaşandığını kaydetti. Akayoğlu “Bizim bankacılık sektöründen farkımız yok. Kredi veren taraftayız. Özellikle Bernanke’nin genişlemeyi sonlandıracağını duyurduğu konuşmasından sonra bütün piyasalardan çıkış başladı. Türkiye de yüzde 65-70 arasında çıkış gördü. Politika faizi 4.5 idi yüzde 14’e çıktı . Reel sektör hem faizden hem de kurdan darbe aldı. jeopolitik etkenler de eklenince türkiye negatif ayrıştı.” dedi. 2007’den bu yana faktoringin büyüyemediğini belirten Akayoğlu, “
Sorunlu krediler yüzde 60 arttı, karlılık yüzde 40 düştü. Emtiada ciddi sıkıntı var. Butaboya br de aşırı regülasyonlar eklenince sıkıntı katlanyor. “ dedi.
Özbek:FED gündemde kaldıkça Dolar artar
Zirve açılışında konuşan Destek Yatırım Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı İnci Özbek de , dünya ekonomisindeki her sorunun çözümü için Merkez Bankalarına başvurulduğunu ancak maliye politikalarının ve reformların daha etkili olduğunu söyledi. Özbek, FED’in Eski Başkanı Ben Bernanke’nin kitabında konut balonuna karşı para politikası uygulamanın doğru olmadığını görüşünü paylaştığını belirtti. 2007-2008 krizinden çıkan en önemli sonuçların; dış şokların yönetilemeyeceği, bu nedenle iç tasarrufların arttırılması yoluyla dış finansmana olan bağımlılığın azaltılması gerektiği, reformlara hız kazandırılmasının önemli olduğu ve finansal okur yazarlığın artırılması olduğunu söyledi. İnci Özbek, ABD Merkez Bankası FED’in haziran ayında faiz arttırmasını beklemediklerini belirtirken, Eylül ayındaki toplantının sonucunu İngiltere referandumunun ve ABD seçim anketlerinin belirleyeceğini ifade etti. FED’in bir an evvel faiz arttırım sürecini tamamlamasının önemli ve olumlu olacağını söyleyen Özbek, “Bu beklenti gündemde kaldıkça dolar değer kazanacaktır.” dedi.
Sabancı Üniveresitesi Finans Kürsü Başkanı Özgür Demirtaş da, 2008 krizinin bitmediğini, dünya ekonmisindki bağışıklık sorunu çözülmedikçe krizlerin sürekli tekrar edeceğini söyledi. Negatif faizlerin de krizi çözemeyeceğini düşündüğünü belirten Demirtaş “Negatif faiz millet parayı bankada tutmasın yatırım yapsın diye var. Ancak Norveç örneğinde de gördüğğümüz gibi insanlar negative faizde ekonmiye olan güvenlerini kaybedip yatırımdan daha çok kaçınıyor. Faiz negatife çekildikçe ekonomiye olan güven azalıyor.” diye konuştu.
Krizlere parasal genişmelerin çare olamayacağını belirten Trakya üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu da “Asıl mevzu batık kredilerdir. Tıkanıklık kredi verememekten geçiyor. Çünkü kredi alacak kesim gırtlağına kadar borç içinde. “ diye konuştu.
Kerem Alkin: TOKİ artık ev yapmasın
Panelde konuşan Medipol üniversitesi İstanbul Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kerem Alkin de dünya borç stoğunun 197trilyon dolar ile yönetilmesi güç bir hale geldiğini belirterek tğm dünyada ekonomi 20-30 yıl içinde gerçekleşmesi belenen 10 temel riskin sadece 9 yıl içinde gerçekleştiğini belirterek artan nüfus ve sürdürülebilir geleceğin ekonominin yeni konuları olduğunu kaydetti. Bu kapsamda TOKİ’nin de artık ev yapmaktan vazgeçmesş gerektiğini kaydeden Alkin, “
Dünya nüfusu 7.2 milyardan 9.5 milyara çıkacak. Ekolojik sisteme hassasiyet göstererek akıllı şehirler oluşturmamız lazım. Türkiye’de de Toki artık konut yapmamalı. Enerji istisas ve ya makine ihtisas bölgeleri inşa etmeli. Heslerle kızmamak lazım. Eğer karbon salımını durduramazsak enerj ve su temninde ilerde soru yaşarız” diye konuştu.
Ağaoğlu:3 çocuk demografi sorununu yener
Ekonomist Ali Ağaoğlu ise, 2008’de yaşanan krizin aslında 11 Eylül 2001 krizi olduğunu belirttiği konuşmasında ABD’nin faizi o dönemde 1’e düşürdüğünü, o hamlenin krizi 7 sene ertelediğini kaydetti. Ağaoğlu “Parasal genişlemeler işe yarasaydı ikincisine gerek kalmazdı. Japonya 26 yıldır vergilerini erteliyor . Çünkü yaşlıbezi cirosu çocuklarınkini geçmiş durumda. Japonya’nın demografi sorunu var. Merkel’e kızıyorlar mültecileri getirdi diye ama 20 sene sonası için yatırımdır bu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 3 çocuk politikası da bu. Ama iyi yetiştimeniz lazım, yoksa çapulcu oluyorlar.” dedi.
Kemerburgaz Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Emre Alkin Sadece İyi Orta Değil, Karar Alma Cesareti de Gol Getirir” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Alkin, dijitalleşen ve tenolojiye olan bağımlılığın arttığı dünya konjonktürüne dikkat çektiği konuşmasında, “Destek Yatırım’da teknoloji var. Teknoloji ve liderlik bir işin geliştirilmesi için en önde gelen özellikler . Teknolojinin olmadığıyerde artık iş yapabilmek mümkün değil. “ diye konuştu.