İnsan Kaynaklarında çalışan birisi olarak çevremde duyduğum en sık sorular; “ Ben ….. departmanında çalışmak istiyorum ne yapmalıyım? veya Yeni mezun oldum iş bulamıyorum ne yapmalıyım?” gelmektedir.
Kurumların iş ilanlarını kategorilere bölecek olursak;
- Mavi Yaka İlanlar
- Beyaz Yaka ilanlar
- Yeni Mezun İlanlar
- JR pozisyonunda ki ilanlar (Yetiştirilmek üzere)
- Yönetici ilanları şeklinde ayırabiliriz.
Yeni mezun bir adayın hedef kitlesi olan ilanlar 3 Yeni mezun ve 4 JR pozisyonundaki ilanlardır. Bu ilanların ortak özelliği adaylardan çok fazla deneyim beklememeleridir. Bu tür ilanlarda genellikle; MS Office programlarını iyi kullanabilen, iletişimi güçlü, takım çalışmasına yatkın, öğrenmeye açık adaylar bazılarında ise 0-1 yıl deneyimli adaylar aranmaktadır. Bu tür ilanlara yapacağınız başvuru hayallerinizdeki işi bulmanızı sağlayabilir. Hayallerinizdeki işte çalışmak istiyorsanız. İş görüşmenizin çok iyi geçmesi gerekmektedir. İş görüşmesine davet edilmeniz için ise etkileyici bir özgeçmişinizin olması gerekmektedir. Etkili özgeçmiş hazırlama ile ilgili birçok eğitim, workshop, internette bir çok kaynak bulunmaktadır. Evet etkili bir özgeçmiş çok önemlidir ancak Profesyonel bir İnsan Kaynakları Uzmanı olarak şunu belirtmeliyim ki; özgeçmişin içeriği tasarımdan çok daha önemlidir.
CV, CİRRİCULUM ve VİTAE kelimelerinin bir araya gelmelerinden oluşmaktadır. Curriculum, Latince koşu, yarış anlamına gelir. Vitae ise; Hayat, yaşam anlamına gelmektedir.
Curriculum Vitae ise “Hayat yarışı” olarak çevrilebiliriz. Türkçe’de her ikisine karşılık “Özgeçmiş” sözcüğü kullanılmaktadır.
Özgeçmiş, kişiliğinizi oluşturan yetkinliklerinizi ve tecrübelerinizi sizi hiç tanımayan firmaya tanıtarak iş bulmak amacıyla yazdığınız ve/veya tasarladığınız biyografik özetinizdir.
Yazdığınız/tasarladığınız özgeçmişte işverenlerin şu sorularına yanıt vermeniz gerekmektedir;
ü Bize neden başvuruda bulundu?
ü Yetkinlikleri nelerdir/neler olabilir?
ü Yetkinlikleri ilanımıza uygun mu?
ü Firmamız için neler yapabilir?
Bu sorulara yanıt veren, tasarım yönünden etkileyici olan özgeçmiş sahiplerinin mülakata davet edilme olasılığı yüksektir. Özgeçmiş sizin belirli bir zamanda akademik/çalışma yaşamı kapsayan hayat hikayenizin yazıya dönüştürülmüş halidir. Akademik yaşamınızda iş dünyasına yönelik yatırım yapmadıysanız üzgünüm ancak işiniz zordur. Çünkü sizi diğer adaylardan ayrıştıracak niteliklerinizin olması ve bunu özgeçmişinizde/önyazınız da belirtmeniz gerekmektedir. Ünlü bir söz vardır. Savaşı barış zamanında yaptığınız hazırlıklar sayesinde kazanırsınız.
Bu sebeple sadece üniversite mezunu olmanız yeterli değildir. İnsan kaynakları, ne istediği bilen (hedefi olan) ve bu hedef dorultusunda eğitimler almış, sertifika programlarına katılmış ve kendini geliştirmiş yeni mezunlar aramaktadır. İlanları incelediğinizde söylediklerimin izlerini görebilirsiniz;
_ ……… bölümlerinden mezun
_ Gelişmeye açık
_ Öğrenmeye istekli
_ …….. alanında kariyer hedefleyen vs vs
Tabi bunun için önceden hazırlık yapmanız gerekmektedir. Yapacağınız bu hazırlık 1-2 yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Üniversiteden mezun olacağınızı düşünecek olursak;
- Hangi meslekte çalışmaya karar vermelisiniz. Çünkü; mesleğinize göre eğitim programlarına ve sertifika programlarına katılacaksınız.
- Hangi sektörde çalışmak isteyeceğinize karar vermelisiniz. Çalışmak istediğiniz sektörde staj yaparsanız o sektörün dinamiklerini, işleyiş yapısını mezun olmadan görmüş olacaksınız. Mezun olduktan sonra yaptığınız başvuruyu değerlendiren İnsan Kaynakları Uzmanı aynı sektörde staj yatığınızı fark ederse/önyazınızda belirtirseniz; mülakata davet edilme olasılığınız artacaktır.
- Yabancı dil edinmelisiniz. Dünyada iş dünyasını kullandığı ortak dil İngilizcedir. Hangi sektörde olursa olsun jeopolitik konumu sebebiyle bir köprü olan ülkemizde ister istemez yabancı şirketlerle çalışabilir veya iş ortaklığı kurabilirsiniz. Bu sebeple yabancı dil çok önemlidir.
- Bilgisayar bilginiz çok iyi olmalıdır. Kullandığınız işletim sisteminden tutun ofis programlarını çok iyi bilmelisiniz. İlk olarak bunun için bilgisayar kursuna gitmenizi tavsiye ederim. Fakat şu bir gerçek; ofis programları ders görerek değil yaşayarak öğrenilir. Dolayısıyla ofis programları ile çalışabileceğiniz bir kulübe üye olmalısınız.
- Zaman yönetimi herkes için çok önemlidir. Kurumlar için ise daha çok önemlidir. Zaman yönetimi konusunda eğitim almalısınız. Bir önceki maddede olduğu gibi aldığınız eğitimi yaşama geçirmelisiniz.
- Networking yapmalısınız. Networking konusu da önemlidir. Türkiye’de yaşayan tüm profesyonellerle tanışamayacağınız bir gerçek. Bu yüzden hedeflediğiniz sektör ve meslekten kişilerle tanışmanız ileride size fayda sağlayacaktır.
- Seminerlere, zirvelere, konferanslara katılmalısınız. Bu tür organizasyonlara katılmanızdaki amaç belge almak değil çalışmak istediğiniz sektörün/mesleğin jargonunu öğrenmenizdir. Özgeçmişinizi akıllı bir şekilde mesleğinizin jagonuyla hazırlarsanız; başvurunuzu değerlendiren İnsan Kaynakları Uzmanıyla aynı dili konuşabildiğinizi gizli mesaj olarak iletmiş olursunuz. Bu da size CV değerlendirme/mülakat aşamasında diğer adaylardan bir adım önde olmanızı sağlayacaktır.
Tüm bu hazırlıklar yapıldıktan sonra özgeçmişinizi hazırlamaya geçebiliriz. Özgeçmiş konusu uzun ve stratejik bir konu olduğu için bugünkü yazımda işlemeyeceğim. Burada şunu açıkça ifade etmek isterim ki; etkili bir özgeçmiş mülakatın olumlu olmasını sağlamaz. Sadece mülakata davet edilmenizi sağlar.
Emre İnanç Karakaş İnsan Kaynakları Profesyoneli